Kusma, karın etrafındaki kasların ani ve kuvvetli kasılması sonucu mide içeriğinin ağız yolu ile dışarı atılmasıdır. Kronik kedi kusması ise, uzun süreli veya sık kusma ile karakterizedir. Mide ve üst bağırsak sisteminin hastalıkları bu tür kusmaların başlıca nedenidir.
Kedilerde kanda toksik maddelerin birikmesini nedeniyle beyindeki kusma merkezinin uyarılması sonucu gelişen kusmalar ikincil kusmalar olarak adlandırılır. Bu tip kusmalar metabolizmayı olumsuz etkileyen organ hastalıkları ile ilgilidir.
Kusma sırasında mide içeriğinin hava yollarına aspire edilmesi, öksürüğe ve hatta pnömoniye yol açabilecek ciddi komplikasyonlar ortaya çıkarabilir. Ayrıca kedilerde kronik kusma, zamanla yemek borusuna ciddi zararlar verebilir ve ülserlere neden olabilir.
Belirtiler
Kedilerde kusma, öğürme ve ardından kısmen sindirilmiş yiyeceklerin ağız yolundan atılması şeklinde gelişir. Ciddi bir durumun göstergesi olabilecek bir semptom olarak kusmukta kan görülmesi, midede ülser veya kanseri işaret edebilen bir durumdur. Kediler midede yiyecek bulunmasa bile kusmaya devam edebilir, bu durumda kusmuk berrak ila sarı renkli köpüklü bir ifrazat şeklindedir.
Nedenler
Kedilerde kusmanın nedenini belirlemek ve bir tedavi planı tasarlamak oldukça zordur. Kusmaya neden olabilecek olasılıkların çokluğu birçok hastalığı aynı anda değerlendirmeyi gerektirir. Kronik kusmanın olası nedenlerinden bazıları şunlardır (ancak sadece bunlarla sınırlı değildir):
Ülser
Kanser
Gastrit
Bağırsak parazitleri
Bağırsak enfeksiyonu veya inflamasyonu
Enflamatuar barsak hastalığı
Karaciğer yetmezliği
Böbrek yetmezliği
Pankreatit
Pankreas tümörleri
İç kulak hastalıkları
Addison hastalığı
Kalp kurdu hastalığı
Hipertroidizm
Yabancı cisim yutulması
Mesane tıkanıklığı veya rupturu
Kedi panleukopeni virüsü
Ketoasidoz (bir çeşit diyabet)
Piyometra (kedi orta yaşlara ulaştığında daha yaygındır)
Teşhis
Kronik kusmanın birçok nedeni olabileceğinden dolayı teşhis biraz zaman alacaktır. Kedinin geçmişi ve alışkanlıkları ile ilgili çok iyi bilgi alınmalıdır. Meydana gelen durumun gerçek bir kusma mı yoksa regürgitasyon mu olduğu ayırt edilmelidir. Regürgitasyon ciddi bir hastalığın işareti olabilir ve nedeni genellikle kusmaya yol açan sebeplerden daha farklıdır.
Hasta sahipleri kedilerinin kusma hareketlerini iyi gözlemlemeleri ve dolayısıyla veteriner hekimi doğru yönlendirebilmeleri konusunda bilgilendirilmelidirler. Örneğin kusmanın görünümünün nasıl olduğu, özellikle yemek yedikten sonra mı ya da sadece günün belirli saatlerinde mi, içeriğinde kan, ot, yabancı cisim veya dikkate değer herhangi bir ayrıntı olup olmadığı veteriner hekimin ayırıcı tanıda işine yarayacak detaylardır.
Kedi karın kaslarını kullanarak öğürüyorsa bu kusmadır ancak mide içeriğini başını aşağı doğru indirerek ve hiç zorlanmadan çıkarabiliyorsa bu regürgitasyondur. Bu durumda yiyecekler sindirilmemiş ve muhtemelen tüp şeklinde, genellikle katı ve mukusla kaplı olarak görülür.
Kedi, regürgitasyonla çıkardığı yiyecekleri yemeye çalışabilir. Sonra incelemek üzere çıkarılan bu içerikten bir miktar almak oldukça iyi bir fikirdir.
Kusmuğun içinde kahve telvesi gibi görünebilen koyu renkli granüller olduğu durumlar kan varlığına işaret edebileceği için çok önemlidir. Kusmuktaki taze kan ise genellikle mide ülserlerini veya kanserini gösterir.
Kusmanın nedenini bulabilmek için öncelikle kan sayımı ve biyokimyası ile idrar tahlili yapılmalıdır. Bu testler, kedininin kusmasının olası nedenlerinin listesini daraltmaya yardımcı olur. Ayrıca teşhise yardımcı olmak ve doğru tedaviyi seçmek için röntgen ve bir batın ultrasonu yapılmalıdır.
Tedavi
Kusmanın altında yatan nedenlere bağlıdır. Veteriner hekimin önerebileceği bazı tedaviler şunları içerir:
Diyet değişiklikleri
Kusmayı kontrol etmek için reçeteli evcil hayvan ilacı
Veteriner hekim onaylı antibiyotikler
Kortikosteroidler
Cerrahi yöntemler
Yaşam ve Yönetim
Hasta sahipleri, veteriner hekimin önerdiği tedavi planını takip etmeli ve tedavi takip randevularına düzenli gelmeleri konusunda bilgilendirilmelidir. Kediler için uygun olmayan ilaçları kullanmamaları ve yine uygun olmayan gıdaları denememeleri konularında uyarılmalıdırlar. Ayrıca evde kediler için zehirli olan süs bitkileri bulundurulmamalı, küçük boyutlarda yutulması kolay yabancı cisimler kedinin kolayca ulaşabileceği yerlerde bırakılmamalıdır.