Üst dudakta, deriyle mukozanın kaynaştığı bölgede, dilde veya ağız içerisinde, kulak, uyluk bölgesi, parmaklar, karın bölgesi ve nadiren diğer vücut kısımlarında sert oluşumlar veya ülserlerle karakterize reaksiyonlara neden olan bir hastalıktır. Farklı isimlerle anılır ve değişik formları vardır. Örneğin kollajenolitik granulom (eozinofilik granulom, linear granulom), eozinofilik plaklar ve eozinofilik ülserler vb.
Sebebi tam olarak bilinmemekle beraber yangısal ve mekanik iritasyonların etkisiyle, değişik tipte yangı hücrelerinin (sıklıkla eozinofillerin) ağızda reaksiyonlara neden olduğu düşünülmektedir. Alerjiler, parazit veya mikroorganizmalarca tetiklenen antikor-antijen reaksiyonları nedenler arasında sayılabilir.
Eozinofilik granulomlar genellikle hekime üst dudaklarda tek yada çift taraflı bir şişkinlik şikayeti ile getirilirler. Deri ile mukozanın sınır oluşturduğu bölgede sarı-kahverengi bir salgıyla örtülü katı bir oluşum veya kenarları kabarık bir ülser mevcuttur. Benzeri oluşumlar ağız içinde dil, diş etleri ve sert damakta da gözlenebilir. Bazen çevresel lenf bezlerinde büyümeyle birlikte seyreder. 9-12 aylık kedilerde daha sık görülür. Dudaklardaki değişiklikler çok tipiktir ve çoğunlukla başka hastalıklarla karıştırılmaz. Ancak sadece görünümüne bakarak formlarını ayırmak olanaksızdır. Tanı biyopsiyle kesinleşir.
Linear granulomlara ise daha çok altı aylık ve bir yaş arasındaki dişi ve genç kedilerde, uyluk bölgesinin arka kısımlarında rastlanır. Deri üzerinde sarımsı kırmızı renkte, bant tarzında renk değişimleri ve tüy dökülmeleri vardır. Kaşıntı her zaman olmaz. Bu durumda, hayvan sahibi hastalığı çoğu kez tesadüfen fark eder. Bazen de şiddetli kaşınma nedeniyle hayvan kendi kendini yaralayıp enfeksiyonlara sebebiyet verir.
Eozinofilik plaklar genellikle 3-6 yaş arasındaki kedilerde oluşur. Karın bölgesi, uyluk bölgesinin iç kısımları, kasık ve parmak aralarında gözlenir. Kaşıntı şiddetlidir. Bu formda da lenf bezi büyümelerine rastlanabilir.
Eozinofilik ülserler bazen granulomlarla birlikte seyrederler. Genellikle ağrı ve kaşıntı yoktur. Genellikle üst dudakta yerleşirler. Ülserlerin içi oyuk, kenarları kabarık, kırmızımsı beyaz renktedir. Genellikle 6 yaşın üzerindeki kedilerde oluşurlar
Hangi formda olursa olsun tedavi edilmezse sonuç şüpheli ya da kötüdür. Tedaviyle iyi neticeler alınabilmektedir. Genellikle depo etkili kortizon enjeksiyonları ve bölgeye sürülecek merhemlerle etkin bir tedavi sağlanır. Düzelmeyen durumlarda daha yoğun kortizon uygulamaları, yangısal reaksiyonlar üzerine etkili bazı hormonlar ve gerekirse kemoterapi uygulanır. Dudakta uzun süre devam eden derin ülserler ufalabilir ama büyük doku kayıpları çoğu kez, tekrar eski haline dönmezler.
Alerjik nedenlere bağlı olanlarda alerji testi yapılmalı ve alerjik etken ortadan kaldırılmalıdır.